Datum 10 december 2022
Doordat de tuin goed is aangelegd hebben wij deze zomer weinig onderhoud hoeven te doen. Wel zijn er vele boeketten met bloemen geplukt; door de vrijwilligers maar ook de diverse bezoekers van de tuin. De laatste aanlegklus stond nu op de agenda: de fruitbomen en meidoornhaag moesten worden geplant, en de biologische bollen gepoot. Een klus die we als team Groene Palet weer samen en met alle gezelligheid hebben opgepakt.
We zijn in Nederland gewoon tegen het einde van het jaar onze tuinen winterklaar te maken. Alle afgestorven planten worden gesnoeid en verdwijnen in de groencontainer of op de composthoop. Omdat biodiversiteit voor ons belangrijk is, doen wij dat dus niet. We laten het dode materiaal staan, waarin zaad zit voor de vogels. Het blad laten wij liggen als bescherming voor de insecten. Eind februari, begin maart snoeien wij het dode materiaal, versnipperen dat en bedekken hiermee de bodem rondom de planten. Dat heet een mulchlaag. Die beschermt de bodem tegen kou en warmte en voorkomt uitdroging.
In de laatste maanden van het jaar is de tijd om fruitbomen te planten. Wij hebben ervoor gekozen om inheemse fruitbomen te planten, die in de provincie Drenthe en bij voorkeur zelfs in Schoonebeek voorkomen. Door Landschapsbeheer Drenthe zijn drie bomen aan ons geschonken: een appel, peer en pruim. En verder 250 meidoornstruikjes, waarmee een meidoornhaag is aangeplant die de contouren aangeeft van de witte Nicolaaskerk die in het verleden op deze plaats heeft gestaan.
Als appelras werd gekozen voor de Drentse Bellefleur. Deze werd gevonden in Nieuw-Amsterdam door de kweker Zweers uit Coevorden. Op de zaailingtentoonstelling van de Lunterse Tuinbouwvereniging, die gehouden werd van 18 tot en met 20 oktober 1899, werd deze appel eervol vermeld. Het oordeel: ‘Het is een prachtige appel, die niet slechts uitmunt in vorm en kleur, maar die ook wat smaak betreft onder de beste appelen gerangschikt mag worden’. De Bellefleur is in de eerste week van september plukrijp en heeft onregelmatige conische vormen. De appel heeft een geelgroene grondkleur en roodgestreepte dekkleur. De appel wordt gebruikt als handappel en voor keuken doeleinden.
Voor de perenboom viel de keuze op de Spiegelpeer. Het is een oude Nederlandse stoofpeer, die al in 1762 werd vermeld. De peer is waarschijnlijk afkomstig uit Groningen en komt vaak voor in Noord-Nederland en wordt dan verward met de Gieser Wildeman. De Spiegelpeer lijkt daar op, maar is wat groter en bultiger. De smaak na het stoven verschilt iets. De Gieser is aangenaam rins, de Spiegelpeer wat flauwer en zoeter en is wat bleker van kleur.
En als pruim werd gekozen voor de Wichter. Wichterbomen zijn typerend voor het noordelijk deel van de Friese Wouden, van Drachten tot aan Dokkum. Mogelijk is de Wichter al in de Romeinse tijd in Friesland beland. Ook vind je ze in het grensgebied van Friesland en Groningen. In Drenthe komt de Wichter incidenteel voor en nu dus ook in Schoonebeek. Wichterbomen staan nog langs slootkanten en op verloren hoekjes aan de rand van boerenerven. De Wichter wordt ook wel de Woudpruim en Pruimbes genoemd. Het is een regionale vorm van de Gele Kroosjespruim. Wichters lijken op mirabellen, maar zijn iets minder zoet en bitterder. In april bloeit de boom uitbundig. In augustus zijn de Wichters rijp, maar slechts 3-4 dagen houdbaar. Ze worden direct gegeten of verwerkt tot jam.
En vanaf 10 december 2022 hebben we een nieuwe vrijwilliger in ons team Groene Palet: Arie Eikelenboom. Hij is opgeleid tot hovenier, heeft 25 jaar bij de politie gewerkt en 10 jaar bij Natuurmonumenten. En met tientallen jaren tuinervaring. Een mooie toevoeging op ons team! Arie was op zijn eerste dag als vrijwilliger druk met het planten van de fruitbomen en de meidoornhaag.
De meidoorn is een inheemse soort, die van groot belang is voor de biodiversiteit. In het voorjaar bloeit de meidoorn met prachtige witte bloemen, waar veel insecten op afkomen. In de herfst ziet de heester er prachtig uit, als de vruchten mooi rood kleuren. Vogels zijn dol op de meidoorn: voor de bessen en omdat de struik of haag door de doornen een veilige plek is om te nestelen of te schuilen. De meidoorn is een geslacht uit de rozenfamilie en wordt ook wel haagdoorn of steendoorn genoemd. In het verleden werd de veelvuldig aangeplant voor het gebruik in ondoordringbare vlechtheggen.
De periode waarin er – voor bijen bruikbare – bloeiende bloemen aanwezig zijn, wordt de bloeiboog genoemd. Deze werkt het beste als er een paar weken overlap is in het einde van de bloei van de ene soort en in de start van de bloei van andere soorten. Er valt dan geen gat in de bloeiboog, waarmee je voorkomt dat wilde bijen heel ver moeten vliegen om toch aan voedsel te komen. Om al vanaf vroeg in het voorjaar totdat de zomerbloeiers beginnen voedsel te hebben voor de wilde bijen hebben wij diverse bloembollen gepoot: Krokus Ruby Giant, Krokus Romance, Kievitsbloem, Tulp Bronze Charm, Tulp Saxatilis, Camassia, uienbollen en Iris Sibirica, de beroemde blauwe irissen van Van Gogh.
